Қазақстан Республикасы банктеріне сауал жолдап, қандай үй ипотека арқылы сатып алуға жарамайтынын білдік.

Үйдің салынғанына қанша жыл

ҚР банктерінің көпшілігі 55 жылдан асқан үйлердегі пәтерге ипотека бермейді.

Жыл шектеуі неден салынғанына байланысты:

- кірпіш және монолит үйлер - 50–55 жыл болған;

- панель - 50 жылдан аспауы тиіс;

- ағаш - 30 жылдан аспауы тиіс.

Қандай үй

Кепілге қоюға болатын:

- кірпіштен жасалған (блок, көбік блокты, қабыршақтасты);

- монолит;

- панель;

- бетон;

- ағаш (бөрене кесілген бөрене, шпал, ағаш ұнтағы қосылып жасалған жеңіл бетон арболит);

- аралас материалдар (үйдің жартысы, мысалы, кірпіштен, екіншісі - ағаштан).

Алғашқы төлемнің мөлшері материал мен қызмет ету мерзіміне тікелей байланысты. Ғимарат неғұрлым ескі болса және материалдың қызмет ету мерзімі неғұрлым төмен болса, соғұрлым көп үлес қосылады.

Мысалы, егер 2020 жылғы кірпіштен салынған үй ипотекаға рәсімделсе, бастапқы жарна едәуір аз болады. Ағаштан салынғанға 10-15% жоғары.

Көлемі

Екінші деңгейлі банктердің (ЕДБ) көпшілігінде үй көлеміне шектеу жоқ. Дегенмен бірқатар банк пәтер 300 шаршы метрлі, тұрғын үй 500 шаршы метрге ғана деп шектеу қояды.

Салынып жатқан үйлер

«Отбасы банкі» ипотекалық несиені тек Қазақстан тұрғын үй компаниясының (ҚТК) кепілдігі мен үлестік қатысу туралы келісімі бар нысандарға береді. Басқасына жол берілмейді.

Басқа банктер кейде алдын ала сату/сатып алу келісімшартымен түрін қарастырады.

Сонымен қатар, салынып жатқан үйлер кепілдікке қойылатын талаптарға сай болуы керек (қабырғаларының материалы бойынша жобалық мәлімет, инженерлік желілердің болуы, коммуникация, әрлеу).

Қайта жобаланған үйлер

Ипотека бойынша қайта жобаланған пәтерді ол тек заңдастырылған жағдайда ғана сатып алуға болады.

Мысалы, «Отбасы банкі» үй -жайлардың техникалық төлқұжат мәліметіне сай қатаң тексереді.

Кейбір банктер, қайта жобаланған үйдің негізгі діңгегі бұзылмаса, онда қарауға дайын. Ол көбінесе бөлмелердің орналасуы, жуынатын бөлме мен дәретхананың біріктірілуі мен бөлінуі, ас үйдің немесе дәліздің кеңейтілуі.

Жер үйлер

Жоғарыда аталғанның бәрі жер үйлерге де қатысты.

Сонымен қатар, учаскеге қойылатын мынадай талаптар бар:

- тағайындалған мақсат - жеке тұрғын үй құрылысы немесе жеке тұрғын үй учаскелері;

- инженерлік желілер мен коммуникацияның болуы.

Саяжай ретінде жобаланған үйлерге (бау -бақша серіктестіктерінің жерлерінде салынған және т.б.) ипотека берілмейді.

Материалы бойынша рұқсат етілмегендер:

- уақытша контейнерлік ғимара;

- қам кірпіштен (саман) жасалған үйлер (аймаққа байланысты);

- өңделмеген шикі үйлер.

Кейбір банктерде жеңіл болаттан құрастырылып (ЛСТК) салынған үйлерге, сондай -ақ темірбетон қаңқасы болған жағдайда саман және өңделмеген  үйге несие беруі мүмкін.

Нысандарға қойылатын талаптар аймаққа байланысты. Алматы мен Көкшетауда саманнан салынған үйлер кепілдікке жарамайды, ал Шымкентте қарастырылады.

Сатушы – туыстары

Егер тұрғын үй жұбайының немесе туысының атына тіркелген болса, ипотекалық несие алушыға ипотека берілмеуі мүмкін.

Сондай-ақ ипотека берілмейді, егер:

- мүлікке үшінші тұлғалардың ауыртпалығы, шектеулері немесе таласы бар болса;

- нысанның бағалау құны орташа нарықтық бағадан әлдеқайда жоғары болса.

ОҚИ ОТЫРЫҢЫЗ: 

ЖАЛҒА АЛҒАН ҮЙГЕ КІРМЕС БҰРЫН НЕ ІСТЕУ КЕРЕК

ПӘТЕРІҢІЗДІ ЖЫЛДАМ САТҚЫҢЫЗ КЕЛСЕ...

ҚАЗАҚСТАНДА ТҰРҒЫН ҮЙДІ ҚАЙ КЕЗДЕ САТЫП АЛҒАН, САТҚАН ҰТЫМДЫ?