Заңды шығарғандар мен оған қарсы кәсіпкерлердің пікірін тілшіміз Нұрқанат Омарұлы тыңдап келді.

Елдегі сауда саласының кәсіпкерлерін, анығы, әлеуметтік маңызы бар тауарлармен айналысатын саудагерлерді Мәжіліс мақұлдаған соңғы заң жобасы есеңгіретіп тастады. Тұтынушылар құқын қорғайтын құжатта әлеуметтік маңызы бар тауарлардың бағасын өндірушіден алған құнынан 15 пайызға ғана қымбаттатуға рұқсат етілмек. 

Жанар Куликова, әмбебап дүкен желілерінің коммерциялық директоры:

- Біздің компаниямыз үкіметтен әлеуметтік маңызы бар тауарлардың нақты қай түрлері үшін 15 пайыздық шекті сақтайтын болатынымызды нақтылап берсе. Себебі, біздің әмбебап дүкен желілерінде, мысалы, күріштің небір қымбат импорттық түрлері бар. Яғни шетелден келген тауарлар әлеуметтік маңызды санатқа кіргенімен, бағасын 15 пайыздан артық қоямыз. Өйткені, шығынымызды өтеуіміз керек.

«Түйені жел қозғаса, ешкіні аспаннан көр». Ірі сауда желілерінің өзі Мәжілістің мұндай ұйғарымынан үркіп жатса, ұсақ дүкен иелері «жағдайымыз күрт нашарлайды» деп қорқып отыр. Себебі, әлеуметтік азық түрлері бағасын түгел шектеп отыра алмайды екен. Сатушылардың сөзінше, соңғы айларда халық көп тұтынатын тауарлардың құны 100-200 теңгеге қымбаттаған. 

Ал мәжілісмендер: «Бұл заңның арқасында ойына келген бағаны қоятындармен күресті күшейтеміз» - деп отыр. Өйткені азық-түлік күнде қымбаттап жатыр. Қандай да бір шектеу қоймаса, қара халыққа базардағы бағаның жеткізетін түрі жоқ.

Меруерт Қазбекова, Мәжіліс депутаты:

- Бұл талаптарды орындамағандар әкімшілік жауапкершілікке тартылады. Аталмыш нормалар әлеуметтік маңызы бар тауарлардың құнын белгілі бір шекте ұстап тұруға мүмкіндік береді. Ұн, жарма, жұмыртқа, сұйық май, тұз, яғни барлығы 19 тауар түрінің бағасына қатысты айтып отырмыз.

Сарапшылардың сөзінше, бұл заң мәселенің шешімі емес. Мәселен, әлеуметтік азықтың 19 түрі болса, соның 9-ның ғана бағасын әупірімдеп ұстап келіппіз. Енді сауда желілеріне бағаны заңмен шектеп қойсақ, бұл оларға тиімсіз болады да, ондай азық түрлерін саудадан алып тастай салады дейді.

Светлана Романовская, Ұлттық тұтынушылар лигасының төрайымы:

- Соңғы екі айдағы бағаны бақылап отырмыз. 15 пайыз емес, 50 пайыздан да асып кетті. Кәсіпкерлерге ондай әлеуметтік маңызды өнімдерді міндеттей алмаймыз. Осының кесірінен олар түрлі қитұрқылыққа барып жатыр. Мысалы, егер нанның бір түрі әлеуметтік маңызды болып есептелсе, олар оған басқаша атау қоя салады да, басқа бағамен сата береді.

«Карантин бітсе, оңбай соққы алған бизнесін оңалтуға кем дегенде жарты жыл кетеді» - деп отырған кәсіпкерлер 15 пайыздық шектеу құпталса, құрдымға кетуден қорқып отыр. Ал мамандар мәселені шешудің басқа жолын ұсынады. Яғни, мемлекет кәсіпкерлерге сол әлеуметтік азық-түлік түрлері бойынша салық жеңілдігін жасау керек немесе қандай да бір дотация беру керек. Айта кетейік, заң жобасы әлі Сенатта қаралады.

Бізді Youtubе-та қараңыз! Бізді Facebook-та, Instagram-да, Telegram-да оқыңыз!